Nowe prawa dla konsumentów
Dnia 30 maja 2014 r. została podpisana przez Prezydenta RP Ustawa o prawach konsumenta, która wchodzi w życie dnia 25 grudnia 2014 r. (Dz. U. z dnia 24 czerwca 2014 r.). Ustawa ta wprowadza bardzo korzystne z punktu widzenia konsumentów uprawnienia, a także nakłada na sprzedawców szereg nowych obowiązków, w związku z czym warto zapoznać się nowymi regulacjami aby mieć wiedzę jak dochodzić swoich praw.
Od 25 grudnia br. nastąpią głębokie zmiany w systematyce aktów prawnych regulujących obszar ochrony konsumentów. Uchylona zostanie ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów (jest to regulacja dotycząca umów na odległość i poza lokalem przedsiębiorcy) oraz ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej. Nowa ustawa zawiera kompleksowy zbiór obowiązków informacyjnych, w tym umów na odległość i poza lokalem przedsiębiorstwa, zaś regulacje dotyczące odpowiedzialności za sprzedany produkt zostaną włączone do Kodeksu cywilnego.
Zgodnie z obowiązującą Ustawą z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzona przez produkt niebezpieczny konsument, który zawarł umowę na odległość może od niej odstąpić w ciągu 10 dni bez podawania przyczyny. Termin ten jest zawity i biegnie od dnia wydania rzeczy. Od 25 grudnia 2014 r. termin 10 dniowy zostanie wydłużony do 14 dni.
Aktualnie przedsiębiorca powinien najpóźniej w chwili złożenia konsumentowi propozycji zawarcia umowy na odległość poinformować o prawie odstąpienia od umowy, a następnie potwierdzić tę informację na piśmie najpóźniej w momencie rozpoczęcia spełnienia świadczenia (w sposób „jasny i widoczny„). Jeżeli konsument nie otrzyma pisemnego potwierdzenia tej informacji to termin na odstąpienie od umowy wydłuża się z 10 dni (14 dni po nowelizacji) do 3 miesięcy (po nowelizacji do 12 miesięcy) od dnia wydania rzeczy lub zawarcia umowy. Jednakże jeżeli w tym okresie sprzedający przekaże konsumentowi taką informację, to termin upływa po 10 dniach (14 dniach po nowelizacji) od momentu jej otrzymania.
Zgodnie z nowymi regulacjami nie będzie konieczności powiadamiania sprzedawcy o wadzie w terminie 2 miesięcy od jej zauważenia. Od dnia 25 grudnia 2014 r. będzie obowiązywać roczny termin na złożenie przedsiębiorcy żądania przewidzianego w rękojmi. Po upływie terminu roszczenia konsumenta związane z reklamację ulegną jak dotychczas przedawnieniu. Wydłużony zostanie również okres odpowiedzialności przedsiębiorcy za wady nieruchomości z 3 do 5 lat.
Istotnym novum jest zlikwidowanie możliwości naprawiania przez przedsiębiorcę „na okrągło” reklamowanego przez konsumenta towaru (co jest dość powszechne np. przy drobnym sprzęcie RTV i AGD). Przy reklamacji rzeczy już wymienianej lub naprawianej przez sprzedawcę, przysługiwać będzie konsumentowi prawo do odstąpienia od umowy. Forma odstąpienia będzie formą dowolną. Jednak dla celów dowodowych warto zachować formę pisemną np. wysyłając stosowne pismo listem poleconym za potwierdzeniem odbioru.
Warto także zwrócić uwagę na zmianę w przepisach dotyczących umów konsumenckich zawieranych za pomocą Internetu. Częstym problemem są ukryte opłaty, na które konsument zawierający umowę na odległość może się narazić.
W nowych przepisach przedsiębiorcy będą zobowiązani do uzyskania od konsumenta wyraźnej zgody na obciążenie go dodatkowymi płatnościami, już w momencie złożenia pierwszego zamówienia. Obowiązuje to także portale typu allegro.pl. Pozwoli to chronić konsumentów przed serwisami, które na pierwszy rzut oka wydają się być bezpłatne, a obowiązek zapłaty pojawia się w szczegółowych zapisach regulaminów. W przypadku kontaktów dokonanych telefonicznie w sprawie zawarcia umowy, przedsiębiorca nie będzie mógł pobierać od konsumenta opłat wyższych niż za zwykłe połączenie telefoniczne.
Podsumowując, nowa ustawa gwarantuje konsumentom otrzymywanie od przedsiębiorcy, przed zawarciem umowy, wyczerpujących informacji, istotnych w kontekście jej zawarcia. Należy podkreślić, iż uprawnienie do otrzymania informacji będzie przysługiwało konsumentowi również w odniesieniu do umów zawieranych sposób tradycyjny – w sklepie stacjonarnym. Ustawa ta zwiększa swobodę konsumenta, co do wyboru uprawnienia, z jakiego może skorzystać w przypadku rzeczy posiadającej wady: przywraca możliwość żądania obniżenia ceny bądź odstąpienia od umowy od razu po wykryciu wady, bez konieczności wskazywania w pierwszej kolejności żądania naprawy bądź wymiany rzeczy.
Jeśli mają Państwo pytania w związku z powyższym tematem, prosimy o kontakt z Kancelarią. Nasi prawnicy udzielają porad podczas spotkań w Kancelarii, jak również drogą mailową, telefonicznie oraz za pośrednictwem Skype.
Paweł Galiński
radca prawny
Galiński & Kleina Kancelarie Radców Prawnych
Źródła:
- Ustawa o prawach konsumenta z dnia 30 maja 2014 r.(Dz. U. z dnia 24 czerwca 2014 r.).
- Vademecum konsumenta, UOKiK, Krzysztof Lehmann, Warszawa 2014.