Spółka komandytowa – wady i zalety
Czym jest spółka komandytowa?
Spółka komandytowa jest jedną z regulowanych prawem form prowadzenia działalności gospodarczej. Zgodnie z definicją kodeksową, spółka komandytowa jest to spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona. Z tej definicji można wywnioskować, że do założenia spółki komandytowej potrzebnych jest co najmniej dwóch wspólników, z czego jeden z nich musi przyjąć na siebie odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia.
Kodeks spółek handlowych rozróżnia podział spółek na osobowe i kapitałowe. Do pierwszej z tych grup zaliczyć możemy spółkę jawną, partnerską, komandytową i komandytowo-akcyjną. W zbiorze spółek kapitałowych wyróżnić możemy spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, spółkę akcyjną oraz prostą spółkę akcyjną. Ogólną zasadą jest, że spółki osobowe, a więc także spółka komandytowa, nie mają osobowości prawnej, a wyłącznie zdolność prawną. Oznacza to, że mają możliwość we własnym imieniu nabywać prawa, prowadzić przedsiębiorstwo pod własną firmą i na własny rachunek, pozywać i być pozywanymi (zdolność sądowa i procesowa).
Założyć spółkę komandytową mogą co do zasady zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne. Jak zaznaczyliśmy, do założenia spółki komandytowej potrzebnych jest dwóch wspólników – komplementariusz i komandytariusz. Rozdział na dwa typy wspólników związany jest przede wszystkim z odmiennym zakresem praw i obowiązków każdego z nich, a także granicą odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Z ograniczeniem odpowiedzialności komandytariusza powiązany jest jednocześnie fakt, że w zasadzie ma on minimalne możliwości zarządzania spółką komandytową. W związku z tym, że to komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia, to jemu przyznane zostały pełne prawa do reprezentowania spółki, zarządzania nią, zawierania w jej imieniu umów etc.
Jak założyć spółkę komandytową?
Przepisy Kodeksu spółek handlowych stanowią, że umowa spółki komandytowej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego, zawierać firmę i siedzibę spółki, określać przedmiot jej działalności, czas trwania (jeżeli jest oznaczony), rodzaj wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika oraz ich wartość, a także wyznaczać kwotowy zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli spółki (tzw. sumę komandytową).
Komandytariusz zobowiązany jest wnieść do spółki kapitał początkowy. Co do zasady mogą być to nie tylko środki pieniężne, ale także np. nieruchomości, prawa, licencje, a w pewnych wypadkach zobowiązania komandytariusza do świadczenia na rzecz spółki komandytowej pracy lub usług. Komandytariusz zawsze musi wnieść jakiś wkład do spółki – postanowienia umowy spółki komandytowej zwalniające go z tego obowiązku są bezwzględnie nieważne.
Spółka komandytowa powstaje z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Aby tego dokonać, należy wypełnić specjalny wniosek na stronie internetowej KRS, określając w nim firmę, siedzibę i adres spółki, przedmiot jej działalności, dane wspólników oraz sumę komandytową. Wspólnicy, którzy działali w imieniu spółki komandytowej po jej zawiązaniu, a przed wpisem do rejestru, odpowiadają za jej zobowiązania solidarnie i to bez względu na to, czy przypadła im rola komandytariusza, czy komplementariusza.
Jakie są zalety spółki komandytowej?
Przy podjęciu decyzji o założeniu spółki komandytowej należy rozważyć jej wady i zalety. Do głównych zalet spółki komandytowej należą:
- brak minimalnej wysokości wkładów, jakie muszą wnieść wspólnicy,
- prosty model organizacji,
- ograniczona odpowiedzialność komandytariusza,
- brak ograniczeń podmiotowych – wspólnikami spółki komandytowej mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne oraz inne podmioty posiadające zdolność prawną,
- możliwość kontynuowania działalności również po śmierci jednego ze wspólników,
- ograniczone podwójne opodatkowanie – spółka oraz jej wspólnicy są podatnikami podatku dochodowego (spółka – CIT; jej wspólnicy – CIT lub PIT), komplementariusz może korzystać z ograniczonego podwójnego opodatkowania zaś komandytariusz z kwoty wolnej do 60.000 zł rocznie.
Wady spółki komandytowej
Oczywiście spółka komandytowa, jak każda inna forma prowadzenia działalności gospodarczej, nie jest pozbawiona wad. Oto kilka z nich:
- sformalizowany proces zakładania – obowiązek zawarcia umowy spółki w formie aktu notarialnego, zgłoszenie do rejestru przedsiębiorców KRS etc.,
- pełna i nieograniczona odpowiedzialność jednego ze wspólników (komplementariusza) za zobowiązania spółki komandytowej,
- minimalny wpływ komandytariusza na sprawy spółki,
- skomplikowany proces likwidacji,
- obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych,
- konieczność opłacania przez wspólników będących osobami fizycznymi składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne w pełnej wysokości, bez możliwości skorzystania z tzw. „małego ZUS-u”.
Spółka komandytowa – podsumowanie
Jak zatem widać spółka komandytowa ma swoje wady i zalety. Spółka komandytowa przez niektórych uważana jest za jedną z najlepszych form prowadzenia działalności gospodarczej. Możliwość wyboru roli, jaka przypadnie wspólnikowi (komandytariusz lub komplementariusz), a także powiązany z tym rozkład praw i obowiązków, wydaje się być korzystną opcją dla osób starających się kalkulować potencjalne ryzyko gospodarcze prowadzonej działalności. Spółka komandytowa, choć nie jest pozbawiona wad, daje duże możliwości i elastyczność przedsiębiorcom chcącym prowadzić działalność gospodarczą na większą skalę.
*****
Radcy prawni oraz doradcy podatkowi pracujący w ramach GALIŃSKI & KLEINA Kancelarii Radców Prawnych Sp. p. w Gdańsku posiadają ponad 15-letnie doświadczenie zdobyte w ramach doradztwa świadczonego na rzecz przedsiębiorców (MSP) oraz klientów indywidualnych. Zespół Kancelarii Galiński & Kleina posiada wiedzę oraz kompetencje, aby pomóc Państwu w każdej skomplikowanej sprawie gospodarczej.
Jeżeli zainteresował Państwa ten temat i chcieliby Państwo skorzystać z usług doradztwa prawnego lub podatkowego oferowanych przez naszą Kancelarię, zapraszam do bezpośredniego kontaktu. Udzielamy porad podczas spotkań w Kancelarii, jak również drogą mailową lub telefonicznie / zdalnie.
Zaplanuj spotkanie w trybie online
Paweł Galiński
Partner, radca prawny
Maciej Smoliński
Aplikant radcowski
GALIŃSKI & KLEINA Kancelaria Radców Prawnych Sp. p.
ul. Ks. Jerzego Popiełuszki 24a/4, 80-864 Gdańsk
email:biuro@gklaw.pl
tel.:+48 58-351-48-44
tel.:+48 608 – 311 – 704