Postępowanie restrukturyzacyjne – otwarcie, koszty oraz procedura
Kiedy sąd może zdecydować o uruchomieniu postępowania restrukturyzacyjnego?
Omawiając to zagadnienie, należy zacząć od tego, że przesłanką pozytywną otwarcia wszystkich postępowań restrukturyzacyjnych jest niewypłacalność lub zagrożenie niewypłacalnością przedsiębiorcy (art. 6 ust. 1 Prawa restrukturyzacyjnego).
Przez sformułowanie „niewypłacalność” należy rozumieć niewypłacalność określoną w prawie upadłościowym, a więc upraszczając, jest to w szczególności utrata zdolności do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, czyli tzw. utrata płynności w regulowaniu zobowiązań. Domniemywa się, że przedsiębiorca utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące.
Dodatkowo, przedsiębiorca jest niewypłacalny także wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.
Z kolei przez przedsiębiorcę zagrożonego niewypłacalnością należy rozumieć przedsiębiorcę, którego sytuacja ekonomiczna wskazuje, że w niedługim czasie może stać się niewypłacalny.
Podkreślenia od razu wymaga, że nawet jak są spełnione powyższe przesłanki, to sąd odmawia otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego, jeżeli skutkiem tego postępowania byłoby pokrzywdzenie wierzycieli.
W jakich przypadkach trzeba spełnić dodatkowe warunki?
Dodatkowo należy wskazać, że w niektórych postępowaniach restrukturyzacyjnych przedsiębiorca musi mieć środki pieniężne niezbędne do pokrycia kosztów postępowania, bowiem w postępowaniu układowym i sanacyjnym przesłanką otwarcia postępowania jest również uprawdopodobnienie zdolności przedsiębiorcy do bieżącego zaspokajania kosztów postępowania i zobowiązań powstałych po jego otwarciu.
Kiedy przedsiębiorca nie musi wykazywać swojej zdolności do uregulowania kosztów?
Takiej przesłanki nie ma w przypadku postępowania o zatwierdzenie układu oraz przyspieszonego postępowania układowego. Wynika to z następujących względów:
Po pierwsze, wniosek o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego powinien być rozpoznany w ciągu tygodnia na posiedzeniu niejawnym i wyłącznie na podstawie dokumentów załączonych do wniosku. Konieczność badania dodatkowej przesłanki spowodowałaby, że dotrzymanie terminu stałoby się mało możliwe.
Po drugie, przyspieszone postępowanie układowe z założenia powinno być krótkie, co oznacza, że ryzyko powstania niezaspokojonych kosztów i zobowiązań jest mniejsze niż w przypadku postępowań układowego czy sanacyjnego.
Po trzecie, w przypadku przyspieszonego postępowania układowego wraz z wnioskiem przedsiębiorca uiszcza zaliczkę na wydatki przyspieszonego postępowania układowego w wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego i wraz z wnioskiem przedstawia dowód jej uiszczenia. W przypadku nieuiszczenia zaliczki przewodniczący wzywa do uiszczenia zaliczki w terminie tygodnia pod rygorem zwrotu wniosku.
Otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego
Wydatki przyspieszonego postępowania układowego w pierwszej kolejności pokrywa się z zaliczki. Sąd może również żądać zaliczki na wydatki przyspieszonego postępowania układowego w kwocie przewyższającej uiszczoną sumę pod rygorem umorzenia postępowania. Żądanie dodatkowej zaliczki nie wstrzymuje biegu postępowania. Zaliczka ta jest przeznaczona wyłącznie na pokrycie wydatków, co oznacza, że nie można żądać od przedsiębiorcy zaliczki na pokrycie zobowiązań powstałych po otwarciu postępowania. Na postanowienie w przedmiocie zaliczki nie przysługuje zażalenie.
Postępowanie w przedmiocie otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego występuje tylko w przyspieszonym postępowaniu układowym, postępowaniu układowym oraz w postępowaniu sanacyjnym.
Wniosek o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego jest rozpoznawany na posiedzeniu niejawnym wyłącznie na podstawie dokumentów dołączonych do wniosku i powinien być rozpoznany w terminie tygodnia od dnia jego złożenia. Jest to jedynie termin instrukcyjny i w zasadzie pozbawiony jest sankcji za jego przekroczenie.
Również wniosek o otwarcie postępowań układowego i sanacyjnego co do zasady powinien być rozpoznawany na posiedzeniu niejawnym z tą jednak różnicą, że termin instrukcyjny na rozpoznanie wniosku wynosi dwa tygodnie. Wniosek może być również rozpoznany na rozprawie, a wówczas termin instrukcyjny na jego rozpoznanie wynosi 6 tygodni. Powyższa różnica wynika z faktu, że w postępowaniu o otwarcie postępowania układowego oraz postępowania sanacyjnego badana jest dodatkowa przesłanka w postaci uprawdopodobnienia zdolności do bieżącego zaspokajania kosztów postępowania i zobowiązań powstałych po jego otwarciu.
Radcy prawni oraz doradcy podatkowi pracujący w ramach Kancelarii Radców Prawnych Galiński & Kleina Sp. p. w Gdańsku posiadają ponad 10-letnie doświadczenie zdobyte w ramach doradztwa świadczonego na rzecz klientów indywidualnych oraz przedsiębiorców. Zespół prawników z Kancelarii Radców Prawnych Galiński & Kleina Sp. p. w Gdańsku posiada wiedzę oraz kompetencje, aby pomóc Państwu w każdej skomplikowanej sprawie gospodarczej.
Jeżeli zainteresował Państwa ten temat i chcieliby Państwo skorzystać z usług doradztwa prawnego oraz podatkowego oferowanego przez naszą Kancelarię zapraszam do bezpośredniego kontaktu. Udzielamy porad podczas spotkań w Kancelarii, jak również drogą mailową lub telefonicznie.
Paweł Galiński
Partner, radca prawny
Galiński & Kleina Kancelaria Radców Prawnych Sp. p.
ul. Ks. Jerzego Popiełuszki 24a/4, 80-864 Gdańsk
email: biuro@gklaw.pl
tel.: +48 58-351-48-44
tel.: +48 608 – 311 – 704