Od 1 marca 2017 roku zacznie obowiązywać ustawa o Krajowej Administracji Skarbowej (dalej: KAS). Jest to wyspecjalizowany organ powstały z konsolidacji administracji skarbowej, kontroli skarbowej i służby celnej. Tym samym Sejm uchylił m.in. obecnie obowiązującą ustawę o kontroli skarbowej. Co ważne, postępowania kontrolne dotychczas prowadzone przez urzędy kontroli skarbowej (dalej: UKS) zostaną zastąpione przez kontrole celno-skarbowe, które będą prowadziły nowo powstałe urzędy celno-skarbowe. Natomiast reforma KAS w dalszym ciągu przewiduje, że kontrole podatkowe i postępowania podatkowe będą prowadzone przez urzędy skarbowe. Istotną kwestią jest to, że ustawa o KAS to nie tylko zmiany strukturalne. Wraz z wejściem w życie reformy fiskus zyska nowe uprawnienia, o których powinien wiedzieć każdy podatnik, a w szczególności każdy kto prowadzi przedsiębiorstwo.

Z jakimi zmianami musi zapoznać się podatnik ?

W obecnie obowiązującej ustawie o kontroli skarbowej UKS musi zawiadomić podatnika o zamiarze wszczęcia kontroli, a następnie dopiero po upływie 7 dni od zawiadomienia urzędnicy wręczają kontrolowanemu postanowienie o wszczęciu postępowania kontrolnego. Natomiast szybsze wszczęcie kontroli przez fiskus, możliwe jest tylko za zgodą podatnika.

Nowe regulacje w zakresie przeprowadzania kontroli odchodzą od powyższej zasady. Od 1 marca 2017 roku najważniejszym uprawnieniem KAS będzie możliwość przeprowadzenia kontroli znienacka. Urzędy celno-skarbowe nie będą musiały czekać 7 dni, aby rozpocząć kontrolę, ponieważ nowe przepisy dają możliwość wszczęcia kontroli u podatnika już po doręczeniu upoważnienia do jej przeprowadzenia. Oznacza to, że kontrola może odbyć się tego samego dnia, w którym to fiskus stawi się w biurze czy mieszkaniu podatnika. Ponadto, jeżeli zaistnieje podejrzenie, że nie są przestrzegane przepisy oraz okoliczności faktyczne uzasadniają niezwłoczne przeprowadzenie kontroli celno-skarbowej, kontrola może zostać wszczęta także wyłącznie na podstawie okazanej legitymacji służbowej.

Reforma KAS zakłada również zmiany w uprawnieniach kontrolującego. Urzędnicy uzyskają możliwość żądania m.in. udostępnienia akt, ksiąg czy dokumentów związanych z zakresem przedmiotowym kontroli, także za okres nieobjęty kontrolą. Dodatkowo urzędnik dokonując czynności przeszukania będzie mógł skorzystać ze specjalistycznego sprzętu, a także z psa tropiącego.

Kolejną istotną zmianą jest możliwość przeprowadzenia czynności przeszukania np. mieszkania przez kontrolującego bez uzyskania uprzedniej zgody prokuratora w sytuacjach niecierpiących zwłoki. Przepis ten oczywiście zawiera ograniczenie, ponieważ jeżeli prokurator uzna, że przeszukanie jest bezzasadne, wówczas zebrane w toku czynności materiały i informacje nie będą stanowiły dowodu w kontroli celno–skarbowej.

Ustawa o KAS wprowadzi także zmiany w zakresie terytorialności postępowań. Wraz z wejściem w życie reformy powyższa zasada zostanie zniesiona. Oznacza to, że kontrola u podatnika, który prowadzi działalność na terytorium np. Gdańska, może zostać przeprowadzona przez urząd celno- skarbowy w Olsztynie.

Nowe terminy korekty deklaracji

Ustawa o KAS daje podatnikowi możliwość korekty deklaracji podatkowej w ciągu 14 dni począwszy od daty rozpoczęcia kontroli celno-skarbowej. Ponadto uprawnienie do skorygowania uprzednio złożonej deklaracji podatkowej w zakresie objętym kontrolą celno-skarbową przysługuje także podatnikowi w terminie 14 dni od dnia doręczenia wyniku kontroli.

Zmiany także w sposobie odwoływania się od wyników kontroli

Obecnie kontrola podatkowa kończy się protokołem kontroli, do którego podatnik może składać zastrzeżenia. Reforma KAS wprowadza w tym zakresie istotne zmiany. Od 1 marca 2017 roku kontrole celno-skarbowe kończyć będzie doręczenie wyniku kontroli, od którego nie przysługuje podatnikowi prawo składania zastrzeżeń. Zakończona kontrola celno-skarbowa przekształca się w postępowanie podatkowe, jeżeli kontrolowany nie złożył korekty deklaracji albo, jeżeli organ jej nie uwzględnił. Co istotne, przekształcenie w postępowanie podatkowe następuje z dniem doręczenia postanowienia o przekształceniu. Na powyższe postanowienie podatnikowi nie służy zażalenie. W rezultacie, jeżeli dojdzie do przekształcenia kontroli celno-skarbowej w postępowanie podatkowe i zostanie wydana decyzja ostateczna będzie trudniej się od niej odwołać. Reforma zakłada, że zastrzeżenia podatnika rozpatrywał będzie ten sam organ. Następnie niezadowolonemu podatnikowi będzie przysługiwała skarga do sądu administracyjnego.

Ponadto według ustawy o KAS kontrola powinna być zakończona nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia jej wszczęcia. Jednak ustawodawca przewidział wyjątki od powyższego terminu. W przypadku niezakończenia kontroli celno-skarbowej we właściwym terminie fiskus zawiadamia pisemnie podatnika podając przyczyny przedłużenia terminu zakończenia kontroli celno-skarbowej, jednocześnie wskazując nowy termin jej zakończenia.

Powyższe zmiany dają możliwość dogłębnej analizy poczynań podatnika. Otwartą pozostaje natomiast kwestia co w przypadku, gdy podatnik wywiązuje się z nałożonych na niego obowiązków i rzetelnie prowadzi księgi.

Radcy prawni oraz doradcy podatkowi pracujący w ramach Kancelarii Radców Prawnych Galiński & Kleina w Gdańsku posiadają 10-letnie doświadczenie zdobyte w ramach doradztwa podatkowego świadczonego na rzecz klientów indywidualnych oraz przedsiębiorców. Nasz zespół prawników dysponuje bogatym dorobkiem zawodowym w zakresie reprezentacji klientów przed organami kontroli skarbowej. Nie ulega wątpliwości, że zmiany przepisów, które wejdą w życie od 1 marca 2017 roku, będą stawiać przed podatnikami nowe wymagania. Zespół prawników z Kancelarii Radców Prawnych Galiński & Kleina w Gdańsku posiada wiedzę oraz kompetencje aby pomóc Państwu na każdym etapie postępowania. Jeśli mają Państwo pytania w związku z powyższym tematem, prosimy o kontakt z Kancelarią. Nasi prawnicy udzielają porad podczas spotkań w Kancelarii, jak również drogą mailową lub telefonicznie.

Paweł Galiński
radca prawny
Galiński & Kleina Kancelaria Radców Prawnych w Gdańsku