Zespoły muzyczne bez podatku VAT ?

Działalność kulturalna, w tym m.in. organizacja koncertów muzycznych przez artystów, jest jednym z przejawów aktywności społeczno-gospodarczej twórców, która zgodnie z deklaracjami naszego ustawodawcy podatkowego zasługuje na wsparcie. Jednym z przejawów tegoż wsparcia może być podejmowanie działań mających na celu sprawienie, że usługi kulturalne będą tańsze dla nabywców a przez to szerzej dostępne. W związku z tym w przepisach prawa podatkowego, a konkretnie w Ustawie o podatku od towarów i usług, zostały przewidziane regulacje zgodnie z którymi usługi kulturalne mogą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania tą daniną pod warunkiem spełnienia określonych przesłanek. Sprawdźmy zatem, czy osoba, która zorganizowała zespół muzyczny i daje koncerty na zlecenie różnych podmiotów (prywatnych i publicznych), może w praktyce skorzystać z tej preferencji podatkowej.

Jak wynika z regulacji Ustawy o VAT zwalnia się od tego podatku usługi kulturalne świadczone przez indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów. 

Powyższe zwolnienie ma szczególny charakter (fachowo ten typ zwolnienia określa się jako przedmiotowo-podmiotowe – oznacza to, że zwolnieniu od podatku podlega określony rodzaj usług wykonywanych przez ściśle zdefiniowany krąg podmiotów, świadczących te usługi).

Powyższe unormowanie odsyła wprost do przepisów Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Przedmiot prawa autorskiego określony został w sposób bardzo szeroki. Zgodnie z art. 1 ust. 2 pkt 1-9 tej ustawy w szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory: wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe); plastyczne; fotograficzne; lutnicze; wzornictwa przemysłowego; architektoniczne, architektoniczno- urbanistyczne i urbanistyczne; muzyczne i słowno-muzyczne; sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne; audiowizualne (w tym filmowe).

Zgodnie zaś z art. 85 ust. 2 tej ustawy, artystycznymi wykonaniami, są w szczególności: działania aktorów, recytatorów, dyrygentów, instrumentalistów, wokalistów, tancerzy i mimów oraz innych osób w sposób twórczy przyczyniających się do powstania wykonania.

W oparciu o treść powołanych przepisów organy podatkowe przyjmują, że twórcą jest każda osoba prowadząca faktycznie działalność twórczą, czyli działalność, której efektem jest powstanie utworu autorskiego.

Odnosząc się do opisanego powyżej stanu faktycznego stwierdzić można, że w przypadku gdy dana osoba zorganizuje zespół wykonawców, w ramach którego będzie ich zatrudniać na podstawie umowy o dzieło, i sam organizator także będzie osobą wykonującą twórczą pracę, to świadczone przez niego usługi w postaci koncertów korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b Ustawy o VAT – stanowisko to zostało w ostatnim czasie potwierdzone przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach. Organ podatkowy podkreślił jednocześnie, że warunkiem skorzystania z tego zwolnienia jest również to aby podmiot świadczący te usługi otrzymywał z tego tytułu wynagrodzenie w formie honorarium.

Trzeba jednocześnie zaznaczyć, że w/w interpretacja organu podatkowego, aczkolwiek potwierdzająca stanowisko podatnika, nie gwarantuje mu pełnej ochrony. Wynika to z faktu, że organ podatkowy tradycyjnie odmówił dokonania wykładni przepisów prawa wykraczających poza gałąź prawa podatkowego, stwierdzając że w tym obszarze brakuje mu kompetencji na gruncie uregulowań Ordynacji podatkowej. Takie podejście należy oceniać jako nieprawidłowe – sądy administracyjnie wielokrotnie zwracały już bowiem uwagę na to, że jeżeli organ dokonując oceny podatkowej przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego powinien sięgnąć do regulacji pozapodatkowych, to obowiązany jest także dokonać ich wykładni. Odmienne postępowanie byłoby bowiem równoznaczne z pozbawieniem podatnika prawa do uzyskania należytej ochrony wynikającej z gwarancyjnej funkcji interpretacji indywidualnej.

Jeśli mają Państwo pytania w związku z powyższym tematem, prosimy o kontakt z Kancelarią. Nasi prawnicy udzielają porad podczas spotkań w Kancelarii, jak również drogą mailową, telefonicznie oraz za pośrednictwem Skype.

Paweł Galiński

radca prawny

Galiński & Kleina Kancelarie Radców Prawnych

Interpretacja indywidualna, IBPP3/4512-48/15/MN, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach