Skarga nadzwyczajna Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców złożona na wniosek Kancelarii GALIŃSKI & KLEINA

Gdy kobieta w ciąży zakłada firmę, ZUS często uznaje to za pozorne czynności w celu uzyskania zasiłków. Niestety, czasami taki pogląd podzielają również sądy. W sprawie jednej z naszych Klientek z ZUS-em zgodził się zarówno Sąd Okręgowy w Gdańsku, a po złożeniu apelacji – również Sąd Apelacyjny w Gdańsku. W sprawie złożono również skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego, który jednak nie dopatrzył się konieczności interweniowania w sprawie. Na szczęście, udało nam się doprowadzić do złożenia skargi nadzwyczajnej przez Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, podważającej wyrok gdańskiego Sądu Apelacyjnego.

Według najnowszych danych w Polsce wniesiono dotychczas niespełna 1900 takich skarg, a mając na uwadze, że rok do roku sądy rozpoznają około 15 milionów spraw, jest to bezsprzecznie wyjątkowa i ważna informacja dla wszystkich kobiet prowadzących działalność gospodarczą w Polsce.

Zaplanuj spotkanie w trybie online

Rzecznik MŚP: „Systemowe obchodzenie prawa przez ZUS zaaprobowane przez sąd”

Sąd Apelacyjny w Gdańsku oceniając zgromadzone w sprawie dowody faktycznego prowadzenia przez naszą Klientkę działalności gospodarczej – czyli dokumenty, faktury, zeznania klientów uznał, że nasza Klientka nie prowadziła firmy „naprawdę”, a jedynie w celu uzyskania zasiłków z ZUS.

Z uwagi na wyczerpanie wszystkich instancji postępowania sądowego, pozostawały już tylko nieszablonowe rozwiązania – w tym zwrócenie się do podmiotów, które mogą w nadzwyczajnym trybie zaskarżyć wyroki sądowe do Sądu Najwyższego. Takimi podmiotami w Polsce są Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców. W sprawie wniosek skierowaliśmy do wszystkich ww. podmiotów.

Zainteresowanie sprawą wyraził Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców (dalej w artykule jako Rzecznik MŚP). Przez kilka miesięcy od złożenia wniosku pozostawaliśmy w stałym kontakcie z prawnikami z Biura Rzecznika MŚP, w tym udostępniliśmy nasz projekt skargi nadzwyczajnej oraz materiałów z akt sprawy i naszych analiz. Ostatecznie Rzecznik MŚP podjął decyzję, że wyrok zostanie zaskarżony skargą nadzwyczajną.

Rzecznik MŚP w swojej argumentacji do Sądu Najwyższego podkreślił, że w sprawie przedstawiliśmy faktury, zeznania klientów, a nawet wizytówki i materiały promocyjne – wszystko, co w każdej innej sytuacji, w każdej innej sprawie, świadczy o prowadzeniu działalności gospodarczej. W skardze nadzwyczajnej Rzecznik MŚP wskazuje, że Sąd Apelacyjny w Gdańsku naruszył konstytucyjne prawo własności. Jeśli bowiem kobieta w ciąży chce zakładać działalność gospodarczą, opłaca składki, a następnie uzyskuje z tego tytułu świadczenie – to nabywa zasiłki zgodnie z prawem i stanowią one jej własność. Nie ma natomiast żadnego powodu, aby to prawo własności, nabyte całkowicie poprawnie, podważać w toku sprawy sądowej. Podkreślono, że ZUS akceptował i godził się na wypłatę świadczeń, nie kwestionując prawa do zasiłku przez lata.

Co ciekawe, Rzecznik MŚP wprost wskazał – jak zostało to ujęte w treści pisma – na systemowe obchodzenie prawa przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i aprobowanie takiego postępowania przez Sąd Apelacyjny. Całkowicie zgadzamy się z tym poglądem i wyrażamy głęboką nadzieję, że taka argumentacja zostanie podzielona przez Sąd Najwyższy.

Rzecznik odniósł się do swobody zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej. Wskazał, że prawo nie nakłada przecież żadnych konkretnych ram na to ilu i jakich klientów mamy mieć. Sąd nie ma też prawa oceniać jakie środki podjęto w celu osiągnięcia efektu gospodarczego – bo przedsiębiorca ma dowolność ich wyboru.

W skardze nadzwyczajnej Rzecznik MŚP podkreślił, że Sąd Apelacyjny zakwestionował np. ceny usług świadczonych przez nasz Klientkę, a przecież oczywistym dla kogoś, kto prowadzi jakąś działalność gospodarczą, są czynniki wpływające na cenę usługi.

Rzecznik MŚP uznał, że ZUS systemowo obchodzi prawo i celowo stosuje mechanizm pozbawiania kobiet prowadzących działalność gospodarczą należnych im świadczeń.

Argumentacja skargi odwołuje się także do orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Zgodnie z nim ochronie podlega własność, ale także tzw. ekspektatywa uzyskania mienia. Chodzi o sytuację, w której dana osoba spełnia wszystkie prawne przesłanki, aby nabyć jakieś mienie. Przykładowo, co też wynika z orzeczeń Trybunału, może chodzić o poprawne uiszczanie składek na ubezpieczenie społeczne (składki ZUS) i oczekiwanie, że doprowadzi to do uzyskania zasiłku (wyrok ETPCZ z 13 grudnia 2016 r. 53080/13). Taka sytuacja podlega ochronie prawnej na równi jak własność jakiegoś przedmiotu.

Rzecznik stawia także pytanie retoryczne – czy gdyby nasza Klientka nie zaszła w ciążę, Sąd również tak samo oceniłby dowody dotyczące prowadzenia przez nią działalności gospodarczej? Niestety prawo do prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce wciąż wiąże się z dużą nierównością płci i brakiem poszanowania elementarnych uprawnień kobiet. Jako Zespół Kancelarii GALIŃSKI & KLEINA mamy nadzieję, że kiedyś się to zmieni, a sprawa opisana powyżej utwierdza nas w przekonaniu, że warto walczyć do końca o interesy naszych Klientów.

*****

Radcy prawni oraz doradcy podatkowi pracujący w ramach GALIŃSKI & KLEINA Kancelarii Radców Prawnych Sp. p. w Gdańsku posiadają ponad 15-letnie doświadczenie zdobyte w ramach doradztwa świadczonego na rzecz przedsiębiorców (MSP) oraz klientów indywidualnych. Zespół Kancelarii GALIŃSKI & KLEINA posiada wiedzę oraz kompetencje, aby pomóc Państwu w każdej skomplikowanej sprawie z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej – w tym z zakresu ubezpieczeń społecznych kobiet prowadzących lub chcących rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej.

Jeżeli zainteresował Państwa ten temat i chcieliby Państwo skorzystać z usług doradztwa prawnego lub podatkowego oferowanych przez naszą Kancelarię, w tym powierzyć nam prowadzenie sprawy, zapraszam do bezpośredniego kontaktu. Udzielamy porad podczas spotkań w Kancelarii, jak również drogą mailową lub telefonicznie / zdalnie. Prowadzimy sprawy sądowe na terenie całej Polski.

Zaplanuj spotkanie w trybie online

 

Paweł Galiński

Partner, Radca prawny

 

Marcin Rodziewicz

Radca prawny

 

GALIŃSKI & KLEINA Kancelaria Radców Prawnych Sp. p.

ul. Ks. Jerzego Popiełuszki 24a/4, 80-864 Gdańsk

email: biuro@gklaw.pl

tel.: +48 58-351-48-44

tel.: +48 608 – 311 – 704